Manuel terapi, fizyoterapistler tarafından ağrı, hareket kısıtlılığı, spazm vb kas ve iskelet sistemiyle ilgili rahatsızlıklar için kullanılan elle ve farklı enstrümanlarla uygulanabilen tekniklerin tamamına verilen isimdir. Eklemlerin azalmış olan hareketini arttırmak, ağrıyı azaltmak ve duruşun düzeltilmesi amacıyla genel olarak egzersiz ve diğer fizyoterapi yöntemlerine ek olarak uygulanmaktadır.
Manuel terapi denince akla ilk gelen, eklemi oluşturan kemiklerin yavaş veya hızlı şekilde özel bir eklem pozisyonun hareket ettirilmesini içeren eklem mobilizasyon ve manipülasyon teknikleridir. Her iki teknikte de birincil öncelik güvenli uygulamadır. Özellikle hareketi kısıtlanmış eklemlerin hareketlerinin arttırılması ve ağrının azaltılması için kullanılmaktadır.
Yumuşak doku mobilizasyonu başlığı altında olan teknikler ise, uygulanan kişilerde daha çok bir masaj etkisi hissettirmektedir. Problem yaşanan bölgenin kendisine uygulanabileceği gibi fizyoterapistin klinik karar verme yeteneğine göre ilişkili olduğunu tespit ettiği uzak veya yakın bölgelere de uygulanabilir. Zira yumuşak doku mobilizasyonlarının hedeflerinden biri de vücudumuzun her yerini saran fasya dokusudur. Fasya dışında kaslar ve tendonlar boyunca veya bunların üzerinde yer alan hassaslaşmış (tetik) özel noktalara uygulamalar yapılabilmektedir. Özellikle ağrı hassasiyetinin yüksek olduğu durumlarda hassas nokta tespit edildikten sonra ağrının azaldığı pozisyonun sağlanmasıyla da yapılan yumuşak doku teknikleri mevcuttur.
Kasların gevşetilerek eklem hareketini arttırmanın bir diğer yolu da kasın kendi kasılmasını kullanmaktır. Eklemin kısıtlı olduğu pozisyonda özel kasılma-gevşeme döngüleri ile uygulamalar güvenli olarak gerçekleştirilmektedir.
Tüm manuel terapi uygulamalarında tekniğin doğru yapılması çok büyük önem arz ederken, fizyoterapistinizin kişiye göre problemin kaynağını değerlendirmeler yoluyla doğru tespit etmesi ve uygun tekniğin seçmesinin de bir o kadar önemli olduğu akıldan çıkarılmamalıdır.